Η Ιστορία της Αθήνας

Η Αθή­να πήρε το όνο­μά της, σύμ­φω­να με την ελλη­νι­κή μυθο­λο­γία από τον αντα­γω­νι­σμό που είχε η θεά Αθη­νά με τον Ποσει­δώ­να για το ποιος θα γίνει προ­στά­της της πόλης. Ο μύθος λέει ότι ο Ποσει­δώ­νας έδω­σε μια πηγή με θαλασ­σι­νό νερό χτυ­πώ­ντας τον βρά­χο με την τρί­αι­νά του, ενώ η Αθη­νά προ­σέ­φε­ρε ένα δέντρο ελιάς, όταν αυτή άγγι­ξε το έδα­φος του ιερού βρά­χου της Ακρό­πο­λης με το δόρυ της. Ο λαός της Αθή­νας και ο Κέκρο­πας, ο πρώ­τος βασι­λιάς της, επέ­λε­ξαν την Αθη­νά ως προ­στά­τη τους και έτσι η πόλη πήρε το όνο­μα της θεάς της σοφί­ας. Ο μύθος είναι συμ­βο­λι­κός, αλλά οι δύο θεοί συμ­βο­λί­ζουν τη δύνα­μη της Αθή­νας ως πόλη της σοφί­ας και ως μια δύνα­μη της θάλασ­σας. Ο πρώ­τος οικι­σμός της Αθή­νας το 3.000 π.Χ. βρι­σκό­ταν στο βρά­χο της Ακρόπολης.

Σύμ­φω­να με την παρά­δο­ση, η Αθή­να ιδρύ­θη­κε, όταν ο βασι­λιάς Θησέ­ας ένω­σε σε ένα κρά­τος πολ­λούς οικι­σμούς της Αττι­κής. Ο τελευ­ταί­ος βασι­λιάς της αρχαί­ας Αθή­νας ήταν ο Κόδρος, που θυσί­α­σε τη ζωή του για να σώσει την πόλη. Αργό­τε­ρα ήρθε στην εξου­σία των ευγε­νών (πλού­σιοι γαιο­κτή­μο­νες). Οι ευγε­νείς διοι­κού­σαν την Αθή­να με ένα συμ­βού­λιό τους το Ανώ­τα­το Δικα­στή­ριο (Άρειος Πάγος), που συνε­δρί­α­ζε στον ομώ­νυ­μο βρά­χο, από το συμ­βού­λιο αυτό εκλέ­γο­νταν οι 9 άρχο­ντες της Αθή­νας. Κατά τη διάρ­κεια αυτής της περιό­δου υπήρ­χε η συνέ­λευ­ση των Αθη­ναί­ων πολι­τών (Εκκλη­σία του Δήμου), αλλά κατά τη διάρ­κεια αυτής της περιό­δου δεν είχε τη δύνα­μη που απέ­κτη­σε αργό­τε­ρα με τους νόμους του Σόλω­να. Μετά την περί­ο­δο της αποι­κιο­κρα­τί­ας και την επέ­κτα­ση του εμπο­ρί­ου, πολ­λοί πολί­τες της Αθή­νας έγι­ναν πλού­σιοι από το εμπό­ριο και τη ναυ­τι­λία, και επι­θυ­μούν να συμ­με­τά­σχουν στη διοί­κη­ση του κρά­τους, ενώ από την άλλη πλευ­ρά οι κατώ­τε­ρες τάξεις της πόλης, αντι­με­τω­πί­ζουν την φτώ­χεια. Το γεγο­νός αυτό είχε ως απο­τέ­λε­σμα ταρα­χές μετα­ξύ των φτω­χών, που ήθε­λαν γη και νέους νόμους με περισ­σό­τε­ρη κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη και τους ευγε­νείς που ήθε­λαν να δια­τη­ρή­σουν την δύνα­μη και την εξου­σία τους. Αυτές τις εξε­γέρ­σεις προ­σπά­θη­σε να εκμε­ταλ­λευ­θεί ο φιλό­δο­ξος Κύλων με στό­χο να γίνει τύραν­νος, αλλά απέ­τυ­χε. Το κίνη­μά του έμει­νε στην ιστο­ρία ως «Κυλώ­νειο Άγος». Μετά από αυτό, οι ευγε­νείς ανέ­θε­σαν στον Δρά­κο­ντα να γρά­ψει νέους νόμους για την αντι­με­τώ­πι­ση των αιτη­μά­των του λαού. Αλλά οι νόμοι του Δρά­κο­ντα ήταν πολύ σκλη­ροί και αυταρ­χι­κοί και, συνε­πώς απο­γο­ή­τευ­σαν τους Αθηναίους.

Δεδο­μέ­νου ότι η νομο­θε­σία του Δρά­κο­ντα δεν αντα­πο­κρί­νο­νταν στις προσ­δο­κί­ες του λαού της Αθή­νας, οι Αθη­ναί­οι ανέ­θε­σαν στον Σόλω­να, που θεω­ρή­θη­κε ως ένας πολύ σοφός άνθρω­πος, να γρά­ψει νέους νόμους. Ο Σόλων έδω­σε πίσω τα χρέη των πολι­τών και άφη­σε ελεύ­θε­ρους όλους εκεί­νους που ήταν σκλά­βοι από τα χρέη τους. Ο νόμος αυτός, επει­δή ελευ­θέ­ρω­σε το λαό της Αθή­νας από ένα πολύ βαρύ φορ­τίο, ονο­μά­στη­κε Σει­σά­χθεια. Ο Σόλων δια­χώ­ρι­σε τους Αθη­ναί­ους σε τέσ­σε­ρις κατη­γο­ρί­ες, ανά­λο­γα με το εισό­δη­μά τους. Άρχο­ντες (κυβερ­νή­τες) είχαν το δικαί­ω­μα να γίνουν μόνο οι πλού­σιοι. Όμως, ο Σόλων ενί­σχυ­σε πολι­τι­κά και τους φτω­χούς, για­τί έδω­σε τη μεγά­λη δύνα­μη στην Εκκλη­σία του Δήμου, τη συνέ­λευ­ση των πολι­τών. Η συνέ­λευ­ση απο­φά­σι­ζε για όλα τα σημα­ντι­κά θέμα­τα και ψήφι­ζε τους νόμους που εκπο­νή­θη­καν από τη Βου­λή των τετρα­κο­σί­ων. Ο Σόλων ίδρυ­σε το μεγά­λο δικα­στή­ριο της Αθή­νας, την Ηλιαία. Αυτά ήταν τα πρώ­τα βήμα­τα προς τη δημο­κρα­τία. Αλλά ακό­μη αν και οι νόμοι του Σόλω­να ήταν ικα­νο­ποι­η­τι­κοί για πολ­λούς Αθη­ναί­ους, οι φτω­χοί ήθε­λαν εκ νέου διαί­ρε­ση της γης. Κατά τη διάρ­κεια αυτής της περιό­δου η ευγε­νείς χάνουν μεγά­λο μέρος της παλιάς ισχύ­ος τους και ο Πει­σί­στρα­τος κατόρ­θω­σε να κερ­δί­σει την υπο­στή­ρι­ξη πολ­λών Αθη­ναί­ων και να γίνει τύραν­νος. Ο Πει­σί­στρα­τος υπο­στή­ρι­ξε τους αγρό­τες και έκα­νε πολ­λά έργα στην Αθή­να. Οι γιοι και οι διά­δο­χοί του, ωστό­σο, ο Ιππί­ας και ο Ίππαρ­χος, ήταν σκλη­ροί προς τους Αθη­ναί­ους και δεν είχαν καλό τέλος. Ο Ιππί­ας δρα­πέ­τευ­σε στην Περ­σία, όπου και πέθα­νε στην εξο­ρία και ο Ίππαρ­χος σκο­τώ­θη­κε από τους Αθηναίους.

Με το τέλος της τυραν­νί­ας, οι Αθη­ναί­οι αρχί­ζουν να οργα­νώ­νουν τη δημο­κρα­τία. Ο κύριος δημιουρ­γός ήταν ο Κλει­σθέ­νης, ο οποί­ος μεταρ­ρύθ­μι­σε ριζι­κά το σύνταγ­μα. Ο Κλει­σθέ­νης διαί­ρε­σε τους Αθη­ναί­ους σε 10 φυλές με τρεις τριτ­τύ­ες η κάθε μια και κάθε τριτ­τύα είχε δήμους ανά­λο­γα με τον πλη­θυ­σμό. Σε κάθε φυλή ανή­κουν πολί­τες από διά­φο­ρες περιο­χές της Αττι­κής και έτσι οι πλού­σιοι παύ­ουν να είναι ευγε­νής και οι ίδιοι μια ισχυ­ρή τάξη, καθώς ανα­μει­γνύ­ο­νται με άλλους συμπολίτες.
Ο Κλει­σθέ­νης έδω­σε όλη την εξου­σία στην Εκκλη­σία του Δήμου. Από εκεί­νη τη συνέ­λευ­ση εκλέ­γο­νταν οι 10 στρα­τη­γοί που δεν διοι­κού­σαν μόνο τον στρα­τό, αλλά και το ίδιο το κρά­τος. Το κοι­νο­βού­λιο των 400 του Σόλω­να αντι­κα­τα­στά­θη­κε από ένα νέο κοι­νο­βού­λιο με 500 βου­λευ­τές. Τα μέλη του νέου κοι­νο­βου­λί­ου, 50 Αθη­ναί­οι από κάθε φυλή, επι­λέ­γο­νται κάθε χρό­νο με κλή­ρο. Με το σύστη­μα αυτό όλοι οι πολί­τες της Αθή­νας ήταν πιθα­νό να είναι κάποια ημέ­ρα μέλη του κοι­νο­βου­λί­ου. Η απο­στο­λή του Κοι­νο­βου­λί­ου ήταν να προ­ε­τοι­μά­σει τα θέμα­τα που θα συζη­τη­θούν από την Εκκλη­σία του Δήμου. Ο Κλει­σθέ­νης, προ­κει­μέ­νου να εξα­σφα­λί­σει το νέο σύνταγ­μα, εισή­γα­γε τον εξο­στρα­κι­σμό. Κάθε πολί­της έγρα­φε πάνω σε ένα κομ­μά­τι σπα­σμέ­νου αγγεί­ου (όστρα­κο) το όνο­μα ενός πολι­τι­κού που θα μπο­ρού­σε να είναι επι­κίν­δυ­νος για τη δημο­κρα­τία, μετά την κατα­μέ­τρη­ση όποιος πολι­τι­κός είχε συγκε­ντρώ­σει 6 χιλιά­δες όστρα­κα με το όνο­μά του στέλ­νο­νταν στην εξο­ρία για 10 χρόνια.

Έτσι γεν­νή­θη­κε στην Αθή­να, η δημο­κρα­τία και το Σύνταγ­μα που δίνει σε όλους τους πολί­τες το δικαί­ω­μα και το καθή­κον να συμ­με­τέ­χουν στη δια­κυ­βέρ­νη­ση του κρά­τους. Η δημο­κρα­τία ήταν ένα από τα πιο σημα­ντι­κά επι­τεύγ­μα­τα των αρχαί­ων Ελλή­νων. Η Αθή­να έζη­σε τις πιο ένδο­ξες στιγ­μές της κατά τη διάρ­κεια του 5ου αιώ­να π.Χ., κατά την επο­χή του Περι­κλή. Κατά τη διάρ­κεια αυτής της περιό­δου, Χρυ­σός Αιώ­νας, χτί­στη­κε ο Παρ­θε­νώ­νας. Τέχνες, Φιλο­σο­φία, Δρά­μα, ανα­πτύ­χθη­καν στο υψη­λό­τε­ρο σημείο τους. Δυστυ­χώς, ο Πελο­πον­νη­σια­κός πόλε­μος μετα­ξύ των Αθη­ναί­ων και της Σπάρ­της έδω­σε ένα τέλος σε αυτή τη δόξα. Η Αθή­να συνέ­χι­σε να απο­τε­λεί κέντρο πολι­τι­σμού και πνευ­μα­τι­κής σημα­σί­ας, ακό­μη και κατά τους ρωμαϊ­κούς χρό­νους. Στα ταξί­δια του στην Ελλά­δα ο Από­στο­λος Παύ­λος μίλη­σε στους Αθη­ναί­ους από τον βρά­χο του Αρεί­ου Πάγου το 44 μ.Χ.. Κατά τη διάρ­κεια της βασι­λεί­ας του Ρωμαί­ου αυτο­κρά­το­ρα Αδρια­νού, η Αθή­να έγι­νε η αγα­πη­μέ­νη του πόλη. Ο Αδρια­νός κατα­σκεύ­α­σε και δια­κό­σμη­σε την Αθή­να με υπέ­ρο­χα μνη­μεία όπως η Βιβλιο­θή­κη του Αδρια­νού. Με την πτώ­ση της Ρωμαϊ­κής Αυτο­κρα­το­ρί­ας μειώ­θη­κε επί­σης και η σημα­σία της Αθή­νας. Κατά τη διάρ­κεια των βυζα­ντι­νών χρό­νων η Αθή­να ήταν μια επαρ­χια­κή πόλη της Βυζα­ντι­νής Αυτο­κρα­το­ρί­ας. Αλλά ακό­μη και κατά τη διάρ­κεια αυτής της επο­χής πολ­λές βυζα­ντι­νές εκκλη­σί­ες οικο­δο­μή­θη­καν στην Αθή­να. Οι σταυ­ρο­φό­ροι εισέ­βα­λαν στην πόλη τον 13ο μέχρι τον 15ο αιώ­να, όταν η πόλη κατα­λή­φθη­κε από τους Τούρ­κους. Μετά την Ελλη­νι­κή Επα­νά­στα­ση η Αθή­να έγι­νε η πρω­τεύ­ου­σα της Ελλά­δας το 1833. Στο πλαί­σιο της βασι­λεί­ας του πρώ­του βασι­λιά της Ελλά­δας, Όθω­να, η πόλη επε­κτά­θη­κε προς τα βόρεια και πολ­λά κτί­ρια κατα­σκευά­στη­καν από Γερ­μα­νούς και Έλλη­νες Αρχιτέκτονες.

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -