Δρόμοι συνεργασίας Αθήνας και Σκοπίων σε ενέργεια — υποδομές

Ενα «άγνω­στο» αλλά ιδιαί­τε­ρα σημα­ντι­κό κομ­μά­τι της συμ­φω­νί­ας των Πρε­σπών θα επι­χει­ρή­σει να ανα­δεί­ξει το αμέ­σως επό­με­νο διά­στη­μα η κυβέρ­νη­ση, με στό­χο, εκτός των άλλων, να πεί­σει όσο το δυνα­τόν μεγα­λύ­τε­ρο κομ­μά­τι της κοι­νής γνώ­μης πως η συμ­φω­νία μετα­ξύ Αθή­νας — Σκο­πί­ων έχει πολ­λά επω­φε­λή σημεία τα οποία θα αρχί­σουν να φαί­νο­νται στα­δια­κά. Πράγ­μα­τι, αν κάποιος κοι­τά­ξει «πιο χαμη­λά» και συγκε­κρι­μέ­να στα άρθρα 14 και 15 των Πρε­σπών, θα δια­πι­στώ­σει πως προ­βλέ­πε­ται η συνερ­γα­σία μετα­ξύ των δύο πλευ­ρών σε μια μεγά­λη γκά­μα ζητη­μά­των όπως στην ενέρ­γεια, στις υπο­δο­μές, στην εκπαί­δευ­ση, στη γεωρ­γία, στην Υγεία αλλά και στη δημό­σια διοίκηση.

Πριν από περί­που δέκα ημέ­ρες, ο στε­νός συνερ­γά­της του πρω­θυ­πουρ­γού και διευ­θυ­ντής του Οικο­νο­μι­κού του Γρα­φεί­ου, Γιώρ­γος Τσί­πρας, ταξί­δε­ψε στην πρω­τεύ­ου­σα της Βόρειας Μακε­δο­νί­ας, όπου είχε συνά­ντη­ση με τον κ. Ζάεφ και το επι­τε­λείο του, λει­τουρ­γώ­ντας και προ­πα­ρα­σκευα­στι­κά ενό­ψει της επί­ση­μης επί­σκε­ψης του πρω­θυ­πουρ­γού, πιθα­νό­τα­τα τον επό­με­νο μήνα. Ενας από τους πρω­ταρ­χι­κούς στό­χους της κυβέρ­νη­σης είναι η ενερ­γεια­κή δια­σύν­δε­ση των δύο χωρών με έναν αγω­γό φυσι­κού αερί­ου που θα συν­δέ­ει τη Θεσ­σα­λο­νί­κη με τα Σκό­πια. Η πρω­τεύ­ου­σα της γεί­το­νος, αλλά και εν γένει η Βόρεια Μακε­δο­νία, πάσχει ιδιαί­τε­ρα στον τομέα της ενέρ­γειας, κάτι που ανοί­γει πρό­σφο­ρο έδα­φος στην ελλη­νι­κή πλευ­ρά να συν­δρά­μει στην ανά­πτυ­ξή της, δημιουρ­γώ­ντας νέες συν­θή­κες αλλά και ισχυ­ρή σχέ­ση αλλη­λε­πί­δρα­σης και εξάρ­τη­σης με τη γει­το­νι­κή χώρα. Ο μελ­λο­ντι­κός στό­χος προ­βλέ­πει πιθα­νή σύν­δε­ση αυτού του αγω­γού και με τον ΤΑP που αυτή τη στιγ­μή δεν επε­κτεί­νε­ται βόρεια της Ελλά­δας. Αξί­ζει πάντως να σημειω­θεί πως έχει υπάρ­ξει αντα­γω­νι­στι­κό ενδια­φέ­ρον για τη δημιουρ­γία αγω­γού που θα συν­δέ­ει τη Θεσ­σα­λο­νί­κη με τα Σκό­πια από τον Ρώσο μεγι­στά­να Λεο­νίντ Λεμπέντεφ.

Σιδη­ρο­δρο­μι­κή σύνδεση

Την ίδια ώρα, ψηλά στην ατζέ­ντα είναι το θέμα των υπο­δο­μών και κυρί­ως αυτό που αφο­ρά τον εκσυγ­χρο­νι­σμό του οδι­κού και σιδη­ρο­δρο­μι­κού δικτύ­ου. Βασι­κός στό­χος της ελλη­νι­κής πλευ­ράς είναι το φιλό­δο­ξο σχέ­διο της σιδη­ρο­δρο­μι­κής σύν­δε­σης Θεσ­σα­λο­νί­κης — Βελι­γρα­δί­ου να περ­νά­ει και από τα Σκό­πια. Πρό­κει­ται για το project που έχει συζη­τη­θεί μετα­ξύ των πρω­θυ­πουρ­γών Ελλά­δας — Σερ­βί­ας και αφο­ρά σιδη­ρο­δρο­μι­κή γραμ­μή κυρί­ως εμπο­ρι­κής χρή­σε­ως, με ό,τι αυτό συνε­πά­γε­ται για τη Θεσσαλονίκη.

Επί­κε­ντρο τη Θεσ­σα­λο­νί­κη σχε­διά­ζε­ται να έχει και η συνερ­γα­σία σε επί­πε­δο πανε­πι­στη­μί­ων. Η ανταλ­λα­γή φοι­τη­τών είναι το μίνι­μουμ της συνερ­γα­σί­ας. Κάτι τέτοιο μπο­ρεί να εντάσ­σε­ται στη λεγό­με­νη «χαμη­λή διπλω­μα­τία», στην κυβέρ­νη­ση ωστό­σο τη θεω­ρούν ιδιαί­τε­ρα σημα­ντι­κή. Αξιο­ση­μεί­ω­το στοι­χείο άλλω­στε είναι πως η Βόρεια Μακε­δο­νία έχει περί­που 400.000 απώ­λειες από το brain drain, που είναι ίδιο με την Ελλά­δα, αλλά σε πολύ μικρό­τε­ρο πληθυσμό.

Την ίδια ώρα τα Σκό­πια παρου­σιά­ζουν τερά­στιο έλλειμ­μα σε επί­πε­δο δημό­σιας διοί­κη­σης, θυμί­ζο­ντας, όπως το θέτει πηγή, την Ελλά­δα αρκε­τές δεκα­ε­τί­ες πίσω. Η Αθή­να είναι πρό­θυ­μη να βοη­θή­σει και σε αυτόν τον τομέα με τεχνο­γνω­σία, για την οποία μάλι­στα σχε­διά­ζε­ται η σύστα­ση μιας «task force» που στό­χο έχει τη συνερ­γα­σία μετα­ξύ υπουρ­γεί­ων. Στην ίδια λογι­κή έχει τεθεί στο τρα­πέ­ζι και η σύστα­ση κοι­νής ομά­δας εργα­σί­ας μετα­ξύ των δύο χωρών, με τη συμ­με­το­χή και ιδιω­τών, όπως το ΕΒΕΑ, ώστε «η γει­το­νι­κή χώρα να πάρει μπρος», όπως το θέτει πηγή που συμ­με­τέ­χει στις συζη­τή­σεις μετα­ξύ των δύο πλευ­ρών. Στους παρα­πά­νω πυλώ­νες, αν προ­στε­θεί η πρό­σφα­τη ανα­φο­ρά του υπουρ­γού Εθνι­κής Αμυ­νας Ευ. Απο­στο­λά­κη πως η Ελλά­δα προ­σβλέ­πει στην εμβά­θυν­ση της συνερ­γα­σί­ας με τη Βόρεια Μακε­δο­νία, βοη­θώ­ντας ακό­μα και στον μετα­σχη­μα­τι­σμό των ενό­πλων δυνά­με­ών της, έχου­με ένα ολό­κλη­ρο παζλ που απο­τυ­πώ­νει τον στό­χο της ισχυ­ρής «αλλη­λε­πί­δρα­σης» των δύο πλευρών.

Κυβερ­νη­τι­κές πηγές μπο­ρεί να τονί­ζουν στην «Κ» πως όλα τα παρα­πά­νω δεν εμπλέ­κο­νται σε κάποιον εκλο­γι­κό σχε­δια­σμό, αλλά είναι τμή­μα μιας ευρύ­τε­ρης πολι­τι­κής για τα Βαλ­κά­νια και δεν μπο­ρούν να απο­κο­πούν από την εσω­τε­ρι­κή πολι­τι­κή σκα­κιέ­ρα και τις επι­κεί­με­νες εκλο­γές, ιδιαί­τε­ρα από τη στιγ­μή που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υπο­στεί καθί­ζη­ση στη Βόρεια Ελλά­δα και βλέ­πει πως η προ­σπά­θεια ανά­καμ­ψης πέφτει στο κενό. Ως εκ τού­του το επό­με­νο διά­στη­μα δεν απο­κλεί­ε­ται τα παρα­πά­νω να εντα­χθούν «στον προ­ε­κλο­γι­κό αγώ­να» ώστε να κατα­στεί σαφές πως οι Πρέ­σπες δημιουρ­γούν τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις ενί­σχυ­σης της «διείσ­δυ­σης» της Βόρειας Ελλά­δας στα Βαλ­κά­νια μέσω της ανά­δει­ξής της ως «ισχυ­ρού κέντρου» ενός περι­φε­ρεια­κού κόμ­βου εμπο­ρί­ου, ενέρ­γειας, μετα­φο­ρών, τεχνο­λο­γί­ας και καινοτομίας.