Άγιος Θωμάς Αμπελοκήπων (Γουδή): Εδώ και έναν αιώναν

Από το 1919, υπάρ­χει στην περιο­χή ένας σύλ­λο­γος με την επω­νυ­μία “Παρι­λίσ­σιος Σύλ­λο­γος Ιλίσ­σια Πανα­θή­ναια”, ο οποί­ος όμως βρί­σκε­ται σε “νάρ­κη”. Περί το τέλος του 1926 ενερ­γο­ποιεί­ται και μετο­νο­μά­ζε­ται σε Ενο­ρια­κό Σύλ­λο­γο Αγί­ου Θωμά. Με ενέρ­γειές του ανα­γνω­ρί­ζε­ται το ναΰ­δριο του Αγί­ου Θωμά σε Eνο­ρια­κό ναό.

Στις 27–1‑1948 εκδί­δε­ται Βασι­λι­κό Διά­ταγ­μα περί τρο­πο­ποί­η­σης του ρυμο­το­μι­κού σχε­δί­ου της πλα­τεί­ας του Αγί­ου Θωμά. Με την τρο­πο­ποί­η­ση αυτή επι­τρέ­πε­ται πλέ­ον η ανοι­κο­δό­μη­ση του νέου ναού. Την ίδια χρο­νιά απο­φα­σί­ζε­ται η συγκρό­τη­ση Επι­τρο­πής με την επω­νυ­μία “Κεντρι­κή Επι­τρο­πή ανε­γέρ­σε­ως Ιερού Ναού Αγί­ου Θωμά Αμπε­λο­κή­πων (Γου­δή)” μέλος της οποί­ας (με την ιδιό­τη­τα του Γεν. Γραμ­μα­τέ­ως) είναι ο πολι­τι­κός μηχα­νι­κός Δημή­τρης Γου­λιά­μος, ο οποί­ος κυριο­λε­κτι­κά αφιε­ρώ­νε­ται στον σκο­πό αυτό.

Ανα­λαμ­βά­νει την ολο­κλή­ρω­ση της μελέ­της που αφο­ρά στα­τι­κούς υπο­λο­γι­σμούς, σχε­δια­γράμ­μα­τα, προ­σμε­τρή­σεις, προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς, συγ­γρα­φή υπο­χρε­ώ­σε­ων και επί­βλε­ψη του έργου, πάντο­τε χωρίς αμοι­βή. H βασι­κή Αρχι­τε­κτο­νι­κή μελέ­τη για την ανοι­κο­δό­μη­ση του νέου Ναού ανα­τί­θε­ται στον αρχι­τέ­κτο­να Βασί­λειο Δού­ρα, ο οποί­ος υπη­ρε­τεί στη Διεύ­θυν­ση Τεχν. Υπη­ρε­σιών του Υπουρ­γεί­ου Εθνι­κής Παι­δεί­ας και Θρη­σκευ­μά­των, στις 6–5‑49.

Στις 27–2‑49 με την συμ­με­το­χή πολ­λών επι­σή­μων και πλή­θους κόσμου, ο τότε υπουρ­γός Θρη­σκευ­μά­των κ. Κων/νος Τσά­τσος θεμε­λιώ­νει, μετά τον καθιε­ρω­μέ­νο αγια­σμό που τελεί ο Αρχιμ. Ηλί­ας Απο­στο­λί­δης, τον νέο Ναό.

Ιστο­ρι­κό του Ναού – Θεμελίωση

Ο Υπουρ­γός Παι­δεί­ας Κων/νος Τσά­τσος τοπο­θε­τεί τον θεμέ­λιο λίθο. Πίσω του δια­κρί­νο­νται ο Αρχιμ. Ηλί­ας Απο­στο­λί­δης και ο Υπουρ­γός Τύπου Μιχα­ήλ Αιλιανός.

Αρχο­μέ­νων των ενερ­γειών η “Κεντρι­κή Επι­τρο­πή ανε­γέρ­σε­ως Ιερού Ναού Αγί­ου Θωμά Αμπε­λο­κή­πων (Γου­δή)” αρχί­ζει να δρα­στη­ριο­ποιεί­ται, πλην όμως εμφα­νί­ζει σοβα­ρά προ­βλή­μα­τα δυσλει­τουρ­γί­ας και για τον λόγο αυτό δια­λύ­ε­ται. Οι εργα­σί­ες ανέ­γερ­σης ανα­τί­θε­νται στον σε αδρά­νεια ευρι­σκό­με­νο Ενο­ρια­κό Σύλ­λο­γο, ο οποί­ος ανα­βιώ­νει με την συγκρό­τη­ση Γενι­κής Συνέ­λευ­σης των μελών του και με την εκλο­γή νέου Διοι­κη­τι­κού Συμ­βου­λί­ου κατά την 4–7‑48.

Η ανοι­κο­δό­μη­ση έγι­νε σε δύο περιό­δους: Στην πρώ­τη περί­ο­δο που ξεκί­νη­σε στις 4/11/1949 έως 31/12/1956 πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν όλες οι οικο­δο­μι­κές εργα­σί­ες. Στην δεύ­τε­ρη περί­ο­δο από 1/11/1957 έως 5/11/1978 ολο­κλη­ρώ­θη­καν όλες οι εργα­σί­ες που επέ­τρε­ψαν την λει­τουρ­γία του κτί­σμα­τος ως Ναού, δηλα­δή προ­πύ­λαια, κου­φώ­μα­τα, αλε­ξι­κέ­ραυ­νο, επι­χρί­σμα­τα, επι­κε­ρα­μώ­σεις, κωδω­νο­στά­σιο, ηλε­κτρο­λο­γι­κά, μωσαϊ­κά, μαρ­μά­ρι­νες επι­στρώ­σεις, δρύ­ι­νες εξώ­θυ­ρες, τέμπλο, άμβω­νας, δεσποτικό.

Στις 12 Νοεμ­βρί­ου 1978 πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν τα εγκαί­νια από τον Αρχιε­πί­σκο­πο Αθη­νών και πάσης Ελλά­δος Σερα­φείμ με την συμ­με­το­χή των Επι­σκό­πων Αυλώ­νος Παντε­λε­ή­μο­να και Διαυ­λεί­ας (πρώ­ην Τρίκ­κης και Στα­γών) Αλέξιο.

Τα απα­ραί­τη­τα οικο­νο­μι­κά μέσα βάσει των οποί­ων πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε η εκτέ­λε­ση του πολυ­δά­πα­νου έργου είναι:

Τα χρή­μα­τα που συγκε­ντρώ­θη­καν από την Κεντρι­κή Επι­τρο­πή Ανεγέρσεως.
Η συν­δρο­μή των μελών του Ενο­ρια­κού Συλλόγου.
Ο ειδι­κός έρα­νος στους προ­σερ­χο­μέ­νους κατά την πανήγυριν.
Ο ετή­σιος μεγά­λος τακτι­κός έρα­νος και διά­φο­ρες λαχειο­φό­ροι αγορές.
Διά­φο­ρες δωρε­ές, είτε σε μετρη­τά, είτε σε οικο­δο­μι­κά υλικά.
Η εισφο­ρά των 10 λεπτών από κάθε εισι­τή­ριο της λεω­φο­ρεια­κής γραμ­μής Ακα­δη­μία-Γου­δή. Η εισφο­ρά αυτή ήταν ένα σοβα­ρό­τα­το έσο­δο, το οποίο συνε­τέ­λε­σε ώστε πολύ σύντο­μα να απο­πε­ρα­τω­θεί ολό­κλη­ρος ο οικο­δο­μι­κός σκε­λε­τός, η στέ­γη, ο τρού­λος, τα επι­χρί­σμα­τα και η κεραμόστρωση.
Αξί­ζει να σημειω­θεί ότι εκεί­νοι που πρω­το­στά­τη­σαν για την ανέ­γερ­ση και ανοι­κο­δό­μη­ση του Ιερού Ναού Αγί­ου Θωμά ήταν οι:

Δημή­τριος Γου­λιά­μος, Πολι­τι­κός Μηχανικός
Χρή­στος Γερα­κί­νης, Αντι­στρά­τη­γος ε.α
Πανα­γιώ­της Λυμπερέας

Ο Ιερός Ναός του Αγί­ου Θωμά είναι ρυθ­μού βασι­λι­κής, τρί­κλι­τη μετά τρού­λου και πανη­γυ­ρί­ζει την πρώ­τη Κυρια­κή μετά το Πάσχα (Κυρια­κή του Θωμά) καθώς και την 6η Οκτω­βρί­ου. Το αρι­στε­ρό κλί­τος είναι αφιε­ρω­μέ­νο στον Προ­φή­τη Ηλία τον Θεσβί­τη και το δεξιό κλί­τος είναι αφιε­ρω­μέ­νο στην Αγία Μεγα­λο­μάρ­τυ­ρα Βάρβαρα.

Το εσω­τε­ρι­κό του Ναού (τέμπλο, τρού­λος, ιερό βήμα, κυρί­ως ναός) κοσμεί­ται με αγιο­γρα­φί­ες, έργα του σπου­δαί­ου αγιο­γρά­φου Σπυ­ρί­δω­να Παπα­νι­κο­λά­ου, ο οποί­ος υπήρ­ξε μαθη­τής και συνερ­γά­της του Φώτη Κόντο­γλου. Ο γυναι­κω­νί­της φιλο­τε­χνή­θη­κε από τον Θεό­δω­ρο Μπαλκάμο.

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -